Miqren baş ağrıları, zonqlayıcı ağrı, ürəkbulanma, qusma və işığa/səsə həssaslıq kimi əlamətlərlə özünü göstərən, həyat keyfiyyətinə mənfi təsir göstərən bir nevroloji narahatlıqdır.
Miqren, sadəcə baş ağrısından ibarət deyildir. Miqren hücumları, gündəlik fəaliyyətləri məhdudlaşdıra bilər, iş məhsuldarlığını azalda bilər və sosial həyata mənfi təsir göstərə bilər.
Bu səbəbdən, miqren ağrısını yüngülləşdirmək və hücumların tezliyini azaltmaq üçün uyğun müalicə və həyat tərzi dəyişiklikləri vacibdir.
Miqren ağrısına nə yaxşı gəlir?
Miqren ağrısını yüngülləşdirmək üçün istifadə edilə bilən bir çox üsul vardır. Bu üsullar, dərman müalicəsi, həyat tərzi dəyişiklikləri və alternativ müalicə seçimlərini əhatə edir.
Migren başağrı tutmaları bir çox insanın həyatını çətinləşdirir. GON blokadası miqren xəstələrində etibarlı, sadə və effektiv müalicə üsuludur. Miqren baş ağrısı tutmaları zamanı profilaktik müalicə üsulu və miqren ataklarının qarşısını almaq üçün GON blokundan istifadə edirik.
Müalicəyə davamlı miqren müalicəsi
Oksipital sinir blokadası (GON blok) son illərdə miqren müalicəsində, xüsusilə şiddətli miqren tutmaları səbəbiylə davamlı ağrıkəsici istifadə etmək məcburiyyətində qalan və xüsusilə dərman müalicəsinə davamlı olan xroniki miqren xəstələrinin müalicəsində daha çox istifadə edilən bir inyeksiya üsuludur.
GON bloklama prosedurunun heç bir əks təsiri yoxdur. Baş ağrılarını və həyat keyfiyyətini yaxşılaşdırmaqla yanaşı, xroniki dərman istifadəsini və dərmanların əlaqəli yan təsirləri də azaldır.
Oksipital sinir, migren tutmalarından məsul olan beyin bölgəsi olan trigeminovaskulyar sistemlə birbaşa əlaqəlidir. Bu sinirə lokal anestezik və/və ya steroid (kortizon) tətbiq edilərək, sinir liflərindəki reversiv natrium kanalları bloklanır və beləliklə, sinirin bağlandığı və miqren baş ağrısı ilə əlaqəli olduğu (trigeminvaskulyar) bölgədə ağrı stimullarının əmələ gəlməsinin qarşısı alınır.
Dərman müalicəsi
Ağrıkəsicilər: yüngül və orta şiddətli miqren hücumlarını yüngülləşdirməyə kömək edə bilər.
Miqren dərmanları: Triptanlar və erqot alkaloidləri kimi reseptli miqren dərmanları, baş ağrısını və digər əlamətləri yüngülləşdirməyə kömək edə bilər. Bu dərmanlar, beyindəki qan damarlarını daraltmaqla və ağrı siqnallarını bloklayaraq təsir göstərirlər.
Ürəkbulanmaya qarşı dərmanlar: Miqren hücumları zamanı tez-tez görülən ürəkbulanma və qusmanı azaltmaq üçün həkiminiz ürəkbulanmaya qarşı dərmanlar təyin edə bilər.
Həyat tərzi dəyişiklikləri
Tetikleyicilərdən qaçınma: Miqren hücumlarını tetikləyən amilləri müəyyən etmək və bunlardan qaçınmaq vacibdir. Geniş yayılmış tetikleyicilər arasında stress, yuxu pozğunluqları, hormonal dəyişikliklər, bəzi qidalar və içkilər (köhnə pendirlər, emal edilmiş ətlər, alkoqol, kofeinli içkilər), ətraf mühit amilləri (parlaq işıqlar, yüksək səslər, güclü qoxular, hava dəyişiklikləri) və bəzi dərmanlar var.
Stressin idarə edilməsi: Stress, miqrenin ən geniş yayılmış tetikleyicilərindən biridir. Stressin idarə edilməsi texnikaları (yoqa, meditasiya, dərin nəfəs alma kimi) miqren hücumlarının qarşısını almağa kömək edə bilər.
Müntəzəm yuxu: Hər gecə eyni saatda yatıb qalxmaq və kifayət qədər yuxu almaq miqren hücumlarının qarşısını almağa kömək edə bilər. Müntəzəm məşq: Müntəzəm məşq, qan dövranını yaxşılaşdırır və stressi azaldır.
Sağlam qidalanma: Müntəzəm və balanslaşdırılmış qidalanmaq, miqren hücumlarının qarşısını almağa kömək edə bilər.
Hidrasiya: Bədənin susuz qalması miqreni tetikləyə bilər. Bol su içmək və elektrolit balansını qorumaq vacibdir.
Alternativ müalicə seçimləri
Akupunktur: Bəzi araşdırmalar, akupunkturun miqren hücumlarının tezliyini və şiddətini azalda biləcəyini göstərir.
Masaj: Masaj, əzələləri boşaltmağa və qan dövranını artırmağa kömək edə bilər.
Bitki müalicələri: Bəzi bitki məhsullarının (çobanyastığı, nanə, zəncəfil kimi) miqren ağrısını yüngülləşdirməyə kömək edə biləcəyi düşünülür. Ancaq, bitki məhsulları istifadə etmədən əvvəl mütləq həkiminizə məsləhətləşməlisiniz.
Miqren baş ağrıları zamanı evdə nələr edə bilərsiz?
Miqren hücumu keçirdiyinizdə, evdə tətbiq edə biləcəyiniz bəzi üsullar bunlardır:
Sakit və qaranlıq bir otaqda dincəlin: Miqren hücumu zamanı, parlaq işıqlar və səs-küy ağrını daha da pisləşdirə bilər. Sakit və qaranlıq bir otaqda dincəlmək, rahatlanmağınıza və ağrının yüngülləşməsinə kömək edə bilər.
Soyuq kompres tətbiq edin: Alnınıza və ya gicgahlarınıza soyuq kompres tətbiq etmək, ağrını yüngülləşdirə bilər. İsti kompres tətbiq edin: Bəzi şəxslərdə isti kompres tətbiq etmək də ağrını yüngülləşdirə bilər. İsti duş almaq və ya isti su torbası istifadə etmək faydalı ola bilər.
Kofein qəbul edin (diqqətli olun): Bəzi şəxslərdə az miqdarda kofein qəbul etmək, miqren ağrısını yüngülləşdirə bilər. Bir fincan qəhvə və ya çay içməyi sınaya bilərsiniz. Ancaq, həddindən artıq kofein qəbulu miqreni tetikləyə biləcəyi üçün diqqətli olmaq vacibdir.
Yuxu: Yuxu, miqren ağrısını yüngülləşdirməyə kömək edə bilər. Mümkün olduqda, sakit və qaranlıq bir otaqda yatmağa çalışın.
Masaj: Gicgahlarınıza, alnınıza və boynunuza yüngülcə masaj etmək, gərginliyi azaldaraq ağrını yüngülləşdirə bilər. Su için: Dehidratasiya miqreni tetikləyə bilər, buna görə bol su içmək vacibdir.
Nəfəs məşqləri: Dərin nəfəs almaq, rahatlanmağınıza və ağrını yüngülləşdirməyə kömək edə bilər.
Yoqa və meditasiya: Yoqa və meditasiya kimi rahatlama texnikaları, stressi azaldaraq miqren hücumlarının tezliyini və şiddətini azaltmağa kömək edə bilər.
Stresə bağlı miqrenə nə yaxşı gəlir?
Stress, miqrenin ən geniş yayılmış tetikleyicilərindən biridir.
Stressə bağlı miqreni önləmək və idarə etmək üçün aşağıdakı üsulları sınaya bilərsiniz:
Stresin idarə edilməsi texnikaları: Yoqa, meditasiya, dərin nəfəs alma məşqləri, proqressiv əzələ boşalması kimi stressin idarə edilməsi texnikalarını öyrənin və müntəzəm olaraq tətbiq edin.
Müntəzəm məşq: Məşq, stressi azaltmaqda effektiv bir üsuldur. Həftədə ən azı 3 gün 30 dəqiqə orta şiddətli məşq etməyə çalışın.
Kifayət qədər yuxu: Yuxu çatışmazlığı stressi artıra bilər. Hər gecə 7-8 saat yatmağa çalışın.
Sağlam qidalanma: Balanslaşdırılmış və sağlam qidalanmaq, bədəninizin stressə qarşı daha davamlı olmasına kömək edir.
Psixoterapiya: Stresslə başa çıxmaqda çətinlik çəkirsinizsə, bir terapevtdən peşəkar yardım ala bilərsiniz. Vaxt idarəetməsi: Vaxtınızı effektiv şəkildə idarə etmək, stress səviyyənizi azaltmağa kömək edə bilər.
Keçməyən miqren ağrısına nə yaxşı gəlir?
Əgər miqren ağrınız evdə tətbiq etdiyiniz üsullara baxmayaraq keçmirsə və ya şiddətlənirsə, mütləq bir həkimə müraciət etməlisiniz. Həkiminiz, miqreninizin səbəbini müəyyən etmək və sizə ən uyğun müalicəni planlamaq üçün kömək edəcəkdir.
Bu məlumat yalnız maarifləndirmə məqsədi daşıyır və tibbi məsləhət əvəzi deyildir. Hər hansı sağlamlıq problemləri üçün həmişə həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşin.
