Hamiləlikdə başgicəllənmə əsas əlamətlərdən biri olsa da, hamiləlik dövründə uşaqlıq normaldan çox daha çox böyüdüyü üçün bədəndəki qanın böyük bir hissəsi uşaqlığa gedir. Bu səbəbdən beyin də daxil olmaqla digər orqanlara vaxtaşırı ehtiyac olduğu qədər qan axını təmin edilə bilmir.

Bu vəziyyətdə beyin və digər orqanlar ani olaraq qan ehtiyacını qarşılaya bilmədiyindən hamiləlikdə başgicəllənməsi kimi narahatlıqlar yaşana bilər.

Hamiləliyin neçənci həftəsində başgicəllənmə olur?

Əslində başgicəllənməsi hamiləliyin erkən əlamətlərindən biridir.

Qadınlar hamiləlik dövründə dəyişən hormonlardan dolayı normaldan fərqli bir proses yaşayırlar. Xüsusilə də hamiləliyin ilk üç aylıq dövründə mədə bulantısı, qusma, göz qaranlığı, baş gicəllənməsi, huşunu itirmə kimi şikayətlər tez-tez görülür.

Huşunu itirmə problemi daha nadir yaşansa da hamiləlikdə baş gicəllənməsi və göz qaranlığı demək olar ki, bütün hamilələrdə ən azı bir dəfə yaşanır.

Hamiləlikdə başgicəllənməsi niyə olur?

Hamiləlikdə başgicəllənməsi aşağıdakı vəziyyətlərdən dolayı ola bilər:

• Çox sürətli, qəfil ayağa qalxmaq
• Arxa üstü uzanmaq
• Aclıq və susuzluq
• Qansızlıq
• Həddindən artıq isti
• Sürətli nəfəs alma və vermə
• Qan şəkərinin düşməsi hamiləlikdə başgicəllənməsi səbəblərindəndir

Hamiləlikdə başgicəllənməsi normaldırmı?

Hamiləlikdə başgicəllənməsi yaşamaq normal ola biləcəyi kimi təhlükəli vəziyyətlərə də işarə edə bilər. Bu səbəbdən bu prosesi normal olaraq qiymətləndirmək həmişə doğru olmaya bilər.

Hamiləlikdə tarazlıq itkisi və ya başgicəllənməsinə müşayiət edən başqa vəziyyətlərin varlığına baxılmalıdır; əgər başgicəllənmənizin yanında fərqli simptomlarınız da varsa mütləq həkiminizlə əlaqə saxlamanızda fayda olacaq.

Hamiləlikdə başgicəllənməsi təhlükəlidirmi?

Hamiləlik dövründə yaşanan başgicəllənməsi, qusma, bulantı və ya huşsuzluq hissi tipik hamiləlik prosesində yaşanan vəziyyətlərdən biridir və normal olaraq qəbul edilir.

Bu vəziyyət müvəqqəti ola biləcəyi kimi hamiləlik prosesində yaşanmağa da davam edə bilər; tamamilə hamilənin mövcud sağlamlıq vəziyyətinə və hamiləlikdə baş verən bədən dəyişikliklərinə bağlı olaraq dəyişəcək.

Hamiləlikdə başgicəllənməsi ilk zamanlarda təhlükəli olaraq qəbul edilmir, əksinə adi sayılır. Ancaq bu nöqtədə vəziyyətin şiddəti vacibdir. Əlamətlər adi hamiləlik prosesi şikayətlərinin hüdudlarını aşaraq hamilənin gündəlik həyatında təhlükəli nəticələr doğura biləcək ölçüdə yaşanırsa bu vəziyyət bir şeylərin düzgün getmədiyinə işarə ediyor ola bilər.

Hamiləlikdə başgicəllənməsi nə qədər davam edir?

Bu sualın cavabı ana namizədinə görə dəyişkənlik göstərir; qəfil bitə biləcəyi kimi hamiləlik boyu da davam edə bilər. Bu səbəbdən aydın cavab vermək yanıltıcı olacaq.

Nə vaxt həkiminizlə əlaqə saxlamalısınız?

Hamiləlikdə baş gicəllənməsi və zəiflik yaşana bilər. Bundan əlavə hamiləlikdə göz qaranlığı da vaxtaşırı yaşana bilər. Buradakı ən vacib unsur “davamlılıq”dır; əgər keçməyən ağrı və ya ağrıya müşayiət edən başqa simptomlar varsa mütləq həkiminizlə əlaqə saxlamanız lazımdır.

Hamiləlikdə huşunu itirmə hissi adi ola biləcəyi kimi altında başqa problemlərin yatdığına da işarə edə bilər. Bu səbəbdən qeyri-adi hər vəziyyəti mütləq həkiminizə xəbər verməyiniz ən doğru qərar olacaq.

Hamiləlikdə başgicəllənməsinə nə yaxşı gəlir?

Hamiləlikdə başggicəllənməsi və ya başqa sözlə hamiləlikdə ani baş gicəllənməsi qarşısı alına bilər.

Aşağıdakı məsləhətləri baş gicəllənməsinin qarşısını almaq üçün istifadə edə bilərsiniz:

• Uzun müddət ayaq üstə qalmayın. Əgər ayaq üstə qalmanız lazımdırsa daimi hərəkət edərək qan axınını davam etdirin.
• Beyin içərisində olan maye daimi tarazlıq halındadır. Ani hərəkətlər etmək, qəfil doğrulmaq və ya ayağa qalxmaq bu tarazlığın pozulmasına və baş gicəllənmələrinə səbəb ola bilər. Bu vəziyyətdən qaçınmalısınız.
• Nizamlı və sağlam qidalanın. Baş gicəllənməsi qan şəkərinin düşməsi nəticəsində baş verə bilər. Bu səbəbdən qidalanmanıza diqqət etməli, baş gicəllənməsi halında enerji verəcək yeməklər istehlak etməlisiniz.
• Arxa üstü uzanmaqdan qaçınmalısınız. Çünki qarnınızda olan körpəniz təzyiq göstərərək beyninizə qan getməsini maneə törədə bilər ki, bu vəziyyət də baş gicəllənməsi səbəblərindəndir. Bu səbəbdən yan vəziyyətdə uzanmanız doğru olacaq.
• İsti havalar baş gicəllənməsinin əsas səbəblərindəndir. Bu səbəbdən isti havadan qorunmalı, bədəninizi sərin saxlamalısınız. Həmçinin isti su ilə duş almayın.
• Elastik, rahat paltarlar geyin, qan axınını maneə törədəcək şəkildə geyinməməyə diqqət edin.

Hamiləlikdə baş gicəllənməsi zamanı nə edilməlidir?

Hamiləlikdə baş gicəllənməsi necə keçər sualının bir neçə cavabı ilə davam edək. Baş gicəllənməsi təhlükəli huşunu itirmələrə yol aça bilir. Hamiləlikdə pisləşmə hissi ilə ani enişlər yaşamanız halında həm körpənizin həm də özünüzün həyatını təhlükəyə ata bilərsiniz.

Bu səbəbdən ayaq üstə ikən baş gicəllənməsi yaşamanız halında çöməlməniz və ya oturmanız lazım ola bilər. Əgər oturarkən baş gicəllənməsi yaşamısınızsa başınızı dizlərinizin arasına almaq və aşağıya doğru əymək yolu ilə baş gicəllənməsini azalda bilərsiniz.

Uzanma imkanınız varsa ayaqlarınızı havaya qaldırmaq da qan dövranını nizama salacağından faydalı olacaq.

Həmçinin başınız çox gicəllənir və özünüzü huşunu itirəcək kimi hiss edirsinizsə:

• Yavaş-yavaş uzanın
• Dərin nəfəs alın
• Dar və sizi sıxan paltarlarınızı çıxarın
• Pəncərələri açın, evi havalandırın
• Dəmir baxımından zəngin yeməklərlə qidalanın
• Həkiminizin tövsiyə etdiyi miqdarda maye istehlak etməyə çalışın
• Uzun müddətli aclıqlardan qaçının və az-az, tez-tez yemək yeməyə çalışın
• Qan dövranını artırmaq məqsədi ilə həkiminizin icazə verdiyi bir sıra məşqləri və ya yüngül gəzintiləri də gündəlik rutininizə əlavə edə bilərsiniz

Bu məlumat yalnız maarifləndirmə məqsədi daşıyır və tibbi məsləhət əvəzi deyildir. Hər hansı sağlamlıq problemləri üçün həmişə həkim mütəxəssis ilə məsləhətləşin.